بهبود مدل‌سازی پیشرو داده‌‌‌های رادار نفوذی به زمین (GPR)به روش عددی تفاضل متناهی

Authors

  • رضا احمدی
  • نادر فتحیانپور
Abstract:

در تحقیق حاضر از بین روش‌‌‌‌های عددی گوناگون دردسترس، از روش تفاضل متناهی دوبُعدی، به علت سادگی درک مفاهیم، انعطاف‌پذیری، قابلیت شبیه‌سازی و مدل‌سازی محیط­‌‌های پیچیده و قابل‌قبول بودن پاسخ­‌‌های آن در موارد به‌کار رفته، برای شبیه‌سازی رفتار حاکم بر انتشار امواج الکترومغناطیسی (EM) در روش رادار نفوذی به زمین (GPR)، از راه حل معادله‌های ماکسول و شرایط مرزی مناسب، استفاده شده است. روش تفاضل متناهی در حوزه زمان، علی‌رغم فایده‌های بسیار، دارای نقاط ضعفی نیز می­باشد ازجمله آنکه شبیه‌سازی مدل‌‌‌‌های گوناگون به‌ویژه در محیط‌‌‌های با گذردهی دی­الکتریک زیاد، حتی با رایانه‌های نوین پُرسرعت نیز بسیار زمان‌بر است. لذا در تحقیق حاضر، این نقص نیز با اِعمال رویکردی جدید، بهبود یافت.     هدف از مدل‌سازی پیشرو پاسخ GPRیک ساختار زیرسطحی شناخته شده، بررسی تأثیر ویژگی‌‌‌‌های الکتریکی و درنتیجه سنگ­شناختی یا آب­شناختی آن ساختار روی پاسخ‌های GPRبرداشت شده از آن است بنابراین مدل‌سازی­‌‌های عددی پاسخ GPRمدل‌‌‌‌های مصنوعی با هندسه مشخص، می­توانند در تعیین ارتباط بین ویژگی‌‌‌‌‌های زیرسطحی و داده­‌‌های GPR، مفید واقع شوند. در این تحقیق برای مدل‌سازی داده­‌‌های GPRاز ثبت تپ (پالس)­‌‌های بازتاب یافته به سطح (که فرستنده و گیرنده هر دو، روی سطح زمین قرار دارند) در مُد TMاستفاده شده است؛ به‌طوری‌که آنتن‌ها عمود بر صفحه برداشت (x-z) توجیه شده­اند. به علت مدل‌سازی دوبُعدی، منبع و گیرنده به‌صورت اجزای خطی هستند که عمود بر صفحه برداشت تا بی­نهایت گسترش می­یابند؛ با این تفاسیر مدل‌سازی دوبُعدی صورت گرفته، قادر به مدل‌سازی بسیاری از ویژگی­‌‌های بازتاب‌‌های سامانه‌‌های GPRاست. نظر به اینکه فرآیند مدل‌سازی وارون داده­‌‌های GPR، نیازمند یک هسته مدل‌سازی پیشرو پُرسرعت است و ازآنجایی­که پاسخ GPRاغلبِ هدف‌های مدفون در زیر زمین در نگاشت­‌‌های راداری حاصله که متشکل از تعداد زیادی تریس هستند، به‌صورت یک رخداد شبه­هذلولی است، لذا در این تحقیق با استفاده از جابه‌جایی زمانی تریس‌ها در الگو‌‌های پاسخ GPRو تبدیل فوریه آنها در حوزه بسامدی و سپس درون‌یابی یک_بعدی در فاصله بین هر دو تریس متوالی، قدرت تفکیک جانبی داده­ها را در امتداد پیمایش نیم‌رُخ، افزایش می‌دهد و درنتیجه پاسخ‌‌‌های با تفکیک­پذیری بیشتر، حاصل می‌شود. همچنین با بکارگیری چنین روشی زمان محاسباتی شبیه­سازی‌ها، به‌طور قابل‌توجهی تا بیش از 5/12 برابر نسبت به حالتبهبود نیافته، کاهش می­یابد. به‌منظور راستی‌آزمایی الگوریتم بهبودیافته، پاسخ GPRشیء‌های مصنوعی نظیر استوانه افقی منفرد، منشور مربعی دوبُعدی و نیز استوانه­های افقی جفت، مدل‌سازی شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی دقت مدلسازی پیشرو دادههای الکترومغناطیس هلیکوپتری در مدلسازی معکوس

برداشت‌ داده‌های الکترومغناطیس حوزه بسامد هلیکوپتری (HEM) امروزه جایگاه ویژه‌ای در به نقشه درآوردن ساختارهای زمینی سه‌بعدی مقاومت<span style="font-fa...

full text

مدل‌سازی عددی داده‌های رادار نفوذی زمین (GPR) با استفاده از روش اجزاء محدود

در این پژوهش از روش­ اجزاء محدود (FEM) به‌منظور مدل­سازی امواج الکترومغناطیس استفاده شده است. با توجه به قابلیت­های این روش، ابتدا معادلات ماکسول در حیطه مکان گسسته‌سازی می­شوند، سپس شرایط مرزی به‌منظور جذب امواج در کرانه­های مدل اعمال می­شود که از روش مرز جاذب مرتبه­ اول کلایتون و انگکوئیست استفاده شده است. در روش FEM عبارت مرز یک جمله­ جداگانه می­باشد، به همین دلیل اعمال شرایط مرزی در این روش...

full text

شبیه سازی عددی داده های رادار نفوذی به زمین (GPR) برای آشکارسازی مین های فلزی

پاک‌سازی میادین مین و مناطق آلوده به مواد منفجره عمل­نکرده یکی از مسائلی است که در کشورهای جنگ­زده و از جمله کشور ما، با وجود گذشت ده­ها سال از زمان جنگ، نیازمند توجه جدی است. روش­های مختلف ژئوفیزیکی از جمله روش GPR نقش بسیار مهمی در آشکارسازی محل این آثار مخرب باقیمانده از جنگ دارند. روش GPR هوابرد به دلیل قابلیت­ها و برتری­های خاصی که نسبت به روش برداشت زمینی دارد، توجه ویژه متخصصان امر را به...

full text

آشکارسازی تونلهای زیرزمینی با استفاده از مدل سازی پیشرو و وارون داده‌های رادار نفوذی به زمین (GPR)

آشکارسازی سازه­های مدفون نظیر تونل­های زیرزمینی از مسائل مهم در حوزه پدافند غیرعامل است، در میان روش­های ژئوفیزیکی معمول و متداول، روش رادار نفوذی به زمین (GPR)، بالاترین قدرت تفکیک را دارد  به طوری که قادر به آشکارسازی انواع ناهمگنی­های زیرسطحی و نیز آشکارسازی اهداف مدفون واقع در نزدیک سطح زمین است. در این تحقیق با استفاده از مدل­سازی پیشرو و وارونه­سازی داده­ها، قابلیت روش GPR برای آشکارسازی ...

full text

مدل‌سازی داده‌‌های مگنتوتلوریک با قطبش H به روش تفاضل متناهی

در تحقیقات ژئوفیزیکی مسئله‌‌ اساسی به‌دست آوردن مدلی است که بتواند به بهترین وجه ممکن ساختارهای زیرسطحی زمین را نشان دهد. گام اساسی برای این کار به‌دست آوردن کمیت‌های قابل مشاهده در سطح زمین به‌‌کمک قوانین فیزیکی است. این مسئله‌‌ با مدل‌سازی پیشرو عملی می‌‌‌شود. در این تحقیق مدل‌سازی پیشرو برای روش مگنتوتلوریک (زمین‌مغناط‌برقی) مورد بررسی قرار گرفته است. بدین‌‌منظور یک کُد در محیط نرم‌افزار متلب...

full text

مطالعات ژئوتکنیکی در گستره سد خوانسار به روش رادار نفوذی به زمین تقویت شده

روش رادار نفوذی به‌طور گسترده‌ای در به تصویر کشیدن اهداف زیرسطحی کم‌عمق استفاده شده است و کاربردهای فراوانی در علوم مختلف دارد. این روش در به تصویر کشیدن گسلها و پراکنش شکافها در درون سنگ (زمین‌شناسی مهندسی) موفقیت فراوانی را نشان داده است. یکی از اهداف مقاله حاضر، نشان دادن توانایی روش رادار نفوذی به زمین در انجام مطالعات ژئوتکنیکی، به ویژه در محدوده‌های رسانای سدها، به‌منظور ارزیابی و تعیین خ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 3

pages  -

publication date 2014-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023